Simone VAN SAARLOOSSimone van Saarloos is een Amerikaans-Nederlands filosoof en publicist.
Blijkbaar wil ze zich niet als man of vrouw positioneren, want ze schrijft haar voornaam als Simon(e) en gebruikt 'hen' in plaats van 'hij' of 'zij'. Ik ben zojuist dus al drie keer in de fout gegaan. Sorry hoor, maar ik houd niet van politiek correcte overgevoeligheden.
Een deel van dit boekje bevalt me wel. De auteur is niet blij met een strikt monogame levensvorm:
"Wel wil ik proberen aan te tonen dat de strikt monogame relatievorm een contraproductieve illusie is."(16)
Mijn idee. Deze wereld zit vol met de vanzelfsprekendheden van exclusieve dan wel monogame relaties. Van Saarloos komt af en toe met prachtige voorbeelden.
"Eens moest ik een psychologische vragenlijst invullen. Zodra het over sociale verbintenissen ging, stond er ‘ouder(s) en/of partner’. Achter ‘partner’ volgde geen ‘(s)’ en vrienden werden niet genoemd."(12)
Dat illustreert die vanzelfsprekendheden die ook doorgedrongen zijn in allerlei formele zaken. Of je leeft bij je ouders of je leeft met één iemand anders. Alleen leven is eigenlijk geen optie. Laat staan dat je meerdere partners zou kunnen hebben of in een woongroep zou leven of op een andere manier zou afwijken.
"Wanneer ik bijvoorbeeld op een werkvisum emigreer, mag alleen mijn officiële partner mee. En tot voor kort kon zorgverlof alleen worden aangevraagd door en voor partners en naaste familie. Gelukkig is dat sinds juli 2015 uitgebreid naar huisgenoten en bekenden."(84)
Dat laatste mag dan in Nederland zo zijn, in veel andere landen tellen nog steeds alleen familie en huwelijkspartners.
Af en toe komt Van Saarloos met wel erg gemakkelijke oordelen. Ze presenteert een sociale schijf van vijf met adviezen voor hoe je de monogamie-valkuil kunt vermijden. Deze is er een van: 'vermijd vluchtige gesprekken en snackachtige seks'. Dat is vaag, dus verderop licht de auteur dat toe. Ze schrijft:
"Het advies om snackachtige seks te vermijden, is niet betuttelend bedoeld. Ik ben geenszins tegen seks zonder verleden of toekomst. Onenightstands zijn super. Met snackachtige seks doel ik op pornoseks." [mijn nadruk] (66)
O jee, de angst van filosofen om te moraliseren komt weer eens om de hoek. Er is namelijk een heleboel in te brengen tegen die kreet dat onenightstands en hook-ups super zijn. Er wordt zelden zoveel gelogen of verzwegen als bij onenightstands. Gevoelens worden uitgeschakeld, traditionele rolverdelingen versterkt, en zo meer. Als er iets 'snackachtig' is dan is het wel de onenightstand. Snelle seks is meestal net zo ongezond als een snelle hap.
Filosofen hebben af en toe een taalgebruik waar de honden geen brood van lusten. Van Saarloos kan goed luchtig en toegankelijk schrijven, blijkt in dit boekje. Maar af en toe wordt ze ineens de filosoof met bijbehorend onbegrijpelijk taalgebruik. Een voorbeeld van door filosofie verpest taalgebruik van de auteur:
"Liefde heeft geen ‘zuivere’, transcendente of absolute vorm. Liefde is de geïnstitutionaliseerde, maatschappelijke versie van die an sich vormeloze Eros. Eros heeft de liefde nodig om te verschijnen. Maar de liefde kan zonder Eros, want zodra Eros in een formele structuur is gegoten, kan hij stilletjes wegsluipen. Het bestaan van de structuur (bijvoorbeeld het gezin) alleen is dan genoeg om te kunnen voortbestaan."(98)
Wablief? En ook weer die neiging die een filosoof vaak heeft om een verhaal te larderen met wat andere auteurs zeggen. Ik begrijp bijvoorbeeld niet waarom Taleb van stal gehaald moet worden om een simpel punt te scoren. Wat hebben we aan gezeur over antifragiel? Wat voegt het toe aan simpel denken, aan simpele woorden?
Het zal duidelijk zijn: ik heb gemengde gevoelens bij dit boekje. Het begint goed en eindigt vaag.